Πρωτάθλημα Ε.Π.Σ.Α.Μ. 1930-1931
Το τέλος της αγωνιστικής περιόδου 1929-1930 βρίσκει το Ελληνικό ποδόσφαιρο σε άμεση ανάγκη αναδιάρθρωσης. Νέες ομάδες ιδρύονται, οι ανάγκες ελέγχου και οργάνωσης αυξάνονται και οι υπάρχουσες Ενώσεις Ποδοσφαιρικών Σωματείων αδυνατούν πλέον να ανταπεξέλθουν στα νέα δεδομένα, ενώ αντιδράσεις υπάρχουν και από τα ίδια τα σωματεία.
Στη Βόρεια Ελλάδα μέχρι στιγμής, όλες οι επίσημες διοργανώσεις και τα σωματεία, υπάγονται στην Ε.Π.Σ. Μακεδονίας, η οποία διοργανώνει πρωταθλήματα τριών κατηγοριών, αλλά και τα πρωταθλήματα της επαρχίας. Η κατάσταση αυτή αλλάζει το καλοκαίρι του 1930 με τον διαμοιρασμό των πρωταθλημάτων της επαρχίας σε νέες ενώσεις. Έτσι σε ότι αφορά της ομάδες της Δράμας και της Καβάλας ιδρύεται η Ε.Π.Σ. Ανατολικής Μακεδονίας ως ένωση Β’ Κατηγορίας, ενώ τα ιδρυτικά μέλη της είναι οι Φίλιπποι Καβάλας, η Δόξα Δράμας, η Α.Ε. Καβάλας και ο Ηρακλής Καβάλας.
Το νέο πρωτάθλημα αποτελείται από 2 κατηγορίες και 15 συνολικά ομάδες. Τα 4 ιδρυτικά σωματεία αποτελούν την Β’ Κατηγορία, ενώ οι υπόλοιπες 11 ομάδες χωρίζονται σε 3 ομίλους με γεωγραφικά κριτήρια (τον Όμιλο της Δράμας, τον Όμιλο του Πραβίου και τον Όμιλο της Καβάλας) και αποτελούν το πρωτάθλημα της Γ’ Κατηγορίας.
Η σέντρα του πρωταθλήματος της Β’ Κατηγορίας πραγματοποιήθηκε στις 5 Ιουλίου του 1931 στο Στάδιο της Δόξας, όπου και η τοπική μας ομάδα επικράτησε με 4-0 του Ηρακλή Καβάλας. Αυτός ήταν και ο μοναδικός εκ των αγώνων που πραγματοποιήθηκε στη Δράμα καθώς οι υπόλοιποι διεξήχθησαν στο Δημοτικό Στάδιο Καβάλας. Ακολουθούν αναλυτικά τα αποτελέσματα και η βαθμολογία της Β’ Κατηγορίας, την οποία και κατέκτησαν οι Φίλιπποι Καβάλας:
Β’ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
1η Αγωνιστική
05.07.1931 Δόξα Δράμας-Ηρακλής Καβάλας 4-0 (Στάδιον Δόξης)
05.07.1931 Φίλιπποι Καβάλας- Α.Ε.Κ. Καβάλας 4-2 (Στάδιον Καβάλας)
2η Αγωνιστική
26.07.1931 Φίλιπποι Καβάλας-Δόξα Δράμας 4-2 (Στάδιον Καβάλας)
26.07.1931 Α.Ε.Κ. Καβάλας-Ηρακλής Καβάλας 3-1 (Στάδιον Καβάλας)
3η Αγωνιστική
09.08.1931 Α.Ε.Κ. Καβάλας-Δόξα Δράμας 1-6 (Στάδιον Καβάλας)
09.08.1931 Φίλιπποι Καβάλας-Ηρακλής Καβάλας 2-1 (Στάδιον Καβάλας)
ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ
| Θέση | Ομάδα | Αγώνες | Ν-Ι-Η | Τέρματα | Δ.Τ. | Βαθμοί |
| 1. | Φίλιπποι Καβάλας | 3 | 3-0-0 | 10-5 | +5 | 6 |
| 2. | Δόξα Δράμας | 3 | 2-0-1 | 12-5 | +7 | 4 |
| 3. | Α.Ε.Κ. Καβάλας | 3 | 1-0-2 | 6-11 | -5 | 2 |
| 4. | Ηρακλής Καβάλας | 3 | 0-0-3 | 2-9 | -7 | 0 |
Το πρωτάθλημα της Γ’ Κατηγορίας όπως προαναφέραμε διεξήχθη χωρισμένο σε 3 ομίλους. Την άνοδο κέρδιζαν ο πρώτος του ομίλου της Δράμας, ενώ οι πρώτοι των ομίλων Πραβίου και Καβάλας έδιναν αγώνα μπαράζ με το νικητή να παίρνει το δεύτερο εισιτήριο της ανόδου.
Επιγραμματικά την πρώτη θέση στον όμιλο του Πραβίου, κατέκτησε ο Ορφέας Ελευθερούπολης, ενώ στον όμιλο της Καβάλας ο Παύλος Μελάς Καβάλας. Στον μεταξύ τους αγώνα μπαράζ τη νίκη πήρε ο Ορφέας Ελευθερούπολης με σκορ 4-1. Στον όμιλο της Δράμας θα σταθούμε λίγο περισσότερο για ευνόητους λόγους. Συμμετείχαν 5 ομάδες, όλες με κοινή έδρα το Στάδιο της Δόξας και με μοναδικό ιστορικό κοινό τους, το γεγονός ότι καμία από αυτές δεν υπάρχει σήμερα. Ακολουθούν αναλυτικά τα αποτελέσματα και η βαθμολογία.
Γ’ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
Όμιλος Δράμας
1η Αγωνιστική
14.06.1931 Πανδραμαϊκός-Άρης Δράμας 1-2 (Στάδιον Δόξης)
14.06.1931 Ερμής Δράμας-Ελπίς Δράμας 0-5 (Στάδιον Δόξης)
Ρεπό: Ασπίς Δράμας
2η Αγωνιστική
21.06.1931 Πανδραμαϊκός-Ερμής Δράμας 4-2 (Στάδιον Δόξης)
21.06.1931 Άρης Δράμας-Ασπίς Δράμας 2-1 (Στάδιον Δόξης)
Ρεπό: Ελπίς Δράμας
3η Αγωνιστική
28.06.1931 Πανδραμαϊκός-Ασπίς Δράμας 5-4 (Στάδιον Δόξης)
28.06.1931 Άρης Δράμας-Ελπίς Δράμας 3-1 (Στάδιον Δόξης)
Ρεπό: Ερμής Δράμας
4η Αγωνιστική
05.07.1931 Άρης Δράμας-Ερμής Δράμας 3-0 (Στάδιον Δόξης)
19.07.1931 Ελπίς Δράμας-Ασπίς Ξάνθης 3-1 (Στάδιον Δόξης)
Ρεπό: Πανδραμαϊκός
5η Αγωνιστική
12.07.1931 Ελπίς Δράμας-Πανδραμαϊκός 4-2 (Στάδιον Δόξης)
12.07.1931 Ερμής Δράμας-Ασπίς Δράμας 2-0 (Στάδιον Δόξης)
Ρεπό: Άρης Δράμας
ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ
| Θέση | Ομάδα | Αγώνες | Ν-Ι-Η | Τέρματα | Δ.Τ. | Βαθμοί |
| 1. | Άρης Δράμας | 4 | 4-0-0 | 10-3 | +7 | 8 |
| 2. | Ελπίς Δράμας | 4 | 3-0-1 | 13-6 | +7 | 6 |
| 3. | Πανδραμαϊκός | 4 | 2-0-2 | 12-12 | 0 | 4 |
| 4. | Ερμής Δράμας | 4 | 1-0-3 | 4-12 | -8 | 2 |
| 5. | Ασπίς Δράμας | 4 | 0-0-4 | 6-12 | -6 | 0 |
Πρωταθλητής αναδείχτηκε όπως προκύπτει από τα παραπάνω, ο Άρης Δράμας, αν με βάση τα δημοσιεύματα της εποχής τις εντυπώσεις κέρδισε η δεύτερη στη βαθμολογία Ελπίδα, η οποία είχε και τη μερίδα του λέοντος στην καρδιά του Δραμινού φίλαθλου.
Οι 6 αυτές πρώτες ιστορικά ομάδες του Νομού μας, ακολούθησαν διαφορετική πορεία ανα τα χρόνια, με τη Δόξα Δράμας να είναι και η μόνη εξ αυτών που διατηρήθηκε (ως όνομα τουλάχιστον) μέχρι και σήμερα. Η Ελπίδα και ο Άρης Δράμας διέγραψαν λαμπρή πορεία με συμμετοχές στη Β’ Εθνική, ενώ ήταν και οι δύο παρόντες στο πρώτο πρωτάθλημα Γ’ Εθνικής το 1966. Τρία χρόνια μετά, οι διοικήσεις τους αποφάσισαν από κοινού τη συγχώνευση των δύο συλλόγων, με το αποτέλεσμα αυτής να είναι η ίδρυση του Πανδραμαϊκού Αθλητικού Ομίλου στις 5 Οκτωβρίου του 1969. Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, η Ελπίδα επανεμφανίστηκε ως όνομα στα πρωταθλήματα της Ε.Π.Σ. Δράμας χωρίς ιδιαίτερη όμως επιτυχία και οδηγήθηκε στην οριστική της διάλυση το καλοκαίρι του 2003. Ο Πανδραμαϊκός που αγωνίστηκε στο πρωτάθλημα του 1931, δεν είχε καμία σχέση με τον τωρινό Πανδραμαϊκό. Οι πληροφορίες για εκείνη την ομάδα είναι ελάχιστες, με το μόνο βέβαιο να είναι ότι διαλύθηκε το 1932. Αντίστοιχα βραχύβια ήταν η παρουσία και των δύο τελευταίων ομάδων, του Ερμή και της Ασπίδας οι οποίες διέκοψαν με τη σειρά τους τη λειτουργία τους.
Κλείνοντας, η Ε.Π.Σ. Ανατολικής Μακεδονίας συνέχισε να διοργανώνει τα πρωταθλήματα μεταξύ Δραμινών και Καβαλιώτικων ομάδων μέχρι τον Δεκέμβριο του 1962, όταν και το πρωτοδικείο Δράμας με την απόφαση 387/1962 ενέκρινε την ίδρυση της Ε.Π.Σ Δράμας, και ουσιαστικά κατέστησε την Ε.Π.Σ.Α.Μ. ως διαλυθείσα, με την αρχική αρμοδιότητα της πρώτης, να είναι η συνέχιση του Β’ γύρου του πρωταθλήματος της Β’ κατηγορίας της τρέχουσας σεζόν 1962-1963.
Γιώργος Δάγλας
